 Эбии үөрэхтээһин тэрилтэлэрэ оҕону кытта араас хайысхаҕа, төһө баҕарар нууччалыы эттэххэ “творчески” үлэлииринэн, оҕо киһи да, личность да быһыытынан сайдарыгар сөптөөх эйгэни олохтуурга саамай сөптөөх уонна тоҕоостоох тэрилтэ буолар. Оннук биир бырайыагынан быйыл иккис сылын «Мин Айыы сирин оҕотобун” бырайыакпыт бу үөрэх дьылыгар түмүктүүр тэрээһинэ -“Ньургуһун”күнүгэр ананна. Санатар буоллахха бу бырайыак саҥа үйэ оҕотугар сахалыы куту-сүрү иҥэриигэ, сахалыы сиэргэ-туомҥа иитиигэ аналлаах. Бырайыакка Ньурба куоратын «Сардаҥа” эбээлэрин түмсүүлэрин кыттыгастаах уонна быйыл Ньурба № 3 оскуолатын 1«а»(сал. Охлопкова Е.Г) уонна 3”в”(сал.Винокурова И.А) кылаастарын кытта бииргэ үлэлээтибит.
Ньурба улууһугар элбэх ытыктанар сирдэр бааллар. Олортон биирдэстэрэ дьон-сэргэ таптаан сылдьар, ньурбалар киэн туттар Ытык маспыт - Аар хатыҥ буолар. Кини отой ураты көрүҥнээх, өбүгэлэрбит маннык мастарга Айыылар дьиэлэнэллэр дииллэр эбит. Онон бу “Аар хатыҥы” айылҕа Аан Алахчын Хотуҥҥа анаан үүннэрбит курдук. Биһиги оҕолору аан бастаан Аар хатыҥы кытта билиһиннэрдибит. Маннык мас мээнэ үүммэтин, улахан уратылаах мас буоларын оҕолоргокэпсээтибит. “Аар хатыҥ” дьоҥҥо өр кэмҥэ үчүгэйдик көстүбэккэ турбут. Ону Коля Мартынов 1947 сыллаахха, оччолорго 1 кылаас үөрэнээччитэ куруук сылдьар сиригэр үүнэн турары , өр кэмҥэ хайдах өйдөөн көрбөтөҕүн наһаа сөҕөн кэпсээбиттээх. Кини билигин ытыктанар киһи, Улахан учуутал Николай Николаевич Мартынов буолар .
Оҕолорго айылҕаҕа тутта-хапта сылдьыы сиэрин-туомун «Сардаҥа” эбээлэрин түмсүүлэрин чилиэнэ элбэх оҕо ийэтэ, эбээтэ Анисимова Евдокия Евсеевна билиһиннэрдэ, үрүҥ аһынан- үүтүнэн күндүлээтэ.
Ол иһин да маннык ураты сир буолан элбэх да элбэх ньургуһун үүнэн турара киһини сөхтөрөр, үрдүккэ-кэрэҕэ кынаттыыра мээнэҕэ буолбатах быһыылаах. Оҕолорго ньургуһун сибэкки сахалар саамай ытыктыыр, сөбүлүүр уонна эмиэ ураты сибэкки буоларын билиһиннэрдибит. Тэрээһиммит буолар күнүгэр олус тыаллаах тымныы күн турда. Ол да буоллар оҕолор эмиэ ньургуһун сибэкки курдук тымныыттан толлубакка, чаҕыйбакка тулуурдаах, күүстээх санаалаах буолалларын көрдөрдүлэр. 1 кылаастар эрдэ араас өҥнөөх фоамирантан ньургуһун арааһын төрөппүттэрин кытта оҥорбуттарын, бэлэмнэммиттэрин көрдөрдүлэр. 3 кылаастар ньургуһун туһунан хоһоон айбыттарын ааҕан иһитиннэрдилэр. Ньургуһун сибэкки туһатын туһунан, айылҕаҕа сыһыан, тутта-хапта сылдьыы туһунан «Сардаҥа” эбээлэрин түмсүүлэрин чилиэнэ Николаева Мотрена Семеновна ылыннарыылаах тылынан кэпсээтэ.
Түмүккэ кэрэ өйдөбүнньүк буоллун диэн оҕолор хаартыскаҕа түстүлэр. Айылҕаҕа сиэри-туому толорон тутуһан сылдьыллыахтааҕын, төрөөбүт дойдубут кэрэтин уонна хас биирдии киһи оҕотуттан, улаханыттан тутулуга суох харыстыы, көрө-истэ сылдьар ытык эбээһинэспит буоларын биллилэр.
«Мин Айыы сирин оҕотобун” бырайыак быйылгы үлэтэ түмүктэннэ. Эһиил хайысхатын, ньыматын арыый уларытан ити оҕолору кытта үлэлиэхпит.
Түмүккэ кэккэ санааларбын этиэхпин баҕардым.
Дьон –сэргэ сиэри-туому үчүгэйдик билбэт дуу дии санаатым. «Аар хатыҥ” барахсаны ытыктыыр-убаастыыр санааттан буолуо эмиэ бэлэх-туһах биэриитэ саҕаламмыт. Хатыҥҥа бытархай харчы, чупс, табах оннооҕор салгын ачыкыта кытта сытар. Били Түүкээн айанын аартыгар баар сууллубут хаарыан маспытын , “Тыһыынча лабаалаах” маспыт эмиэ бэлэх-туһах бөҕө бүрүнэн баран суулла сытарын санаан кэллим...
Ньурба олохтоохторо эрэ буолбакка, атын да улуус дьонугар ыалдьыттарга киэн тутта көрдөрөр хаарыаннаах хатыҥмытын харыстыаҕыҥ, мээнэ сыыһырдымыаҕыҥ диэн ыҥырыахпын баҕарабын. Хатыҥ тулата күрүөлэммитэ мээнэҕэ буолбатах.Элбэх киһи тэпсэн ааһарыттан силиһэ алдьанар, тэпсиллэр диэн Мартынов Н.Н куруук кэпсиир. Онон суруга-бичигэ суураллыбыт, көстүбэт буолбутун саҥардар киһи. Ыччаттар волонтерскай хамсааһыннара итини болҕомтоҕо ылаллара буоллар диэн баҕа санаабын ыытабын.
Айылҕа анаан үүннэрбит, хаарыан хатыҥмытын харыстыаҕыҥ, оччоҕо кини эһиэхэ махтанан арчылыа-араҥаччылыа, тымныыттан толлубакка, чаҕыйбакка үүнэр ньургуһуннаах хонуубутун сыыһырдымыаҕыҥ, ньургуһуну мээнэ үргээмиэҕиҥ, массыынан тэбистэримиэҕиҥ, бөҕү-сыыһы тамнаамыаҕыҥ! Кэрэ куруук эһигини кытта кэккэлэстин, үөрдэ-көтүтэ сырыттын!
ЦДНТТ педагога, “Мин Айыы сирин оҕотобун” бырайыак салайааччыта В.Я. Давыдова.
       
| 
